Kasprowicz Jan

Kasprowicz Jan; rocznica urodzin. Urodził się w 1860 roku we wsi Szymborze na Kujawach. Jego rodzice: Piotr Kasprowicz i Józefa z Kloftów byli małorolnymi chłopami. Kasprowicz po ukończeniu szkoły elementarnej został wysłany do gimnazjum pruskiego w Inowrocławiu. Nauka przyszłego poety kosztowała rodzinę wiele wyrzeczeń i była niełatwa dla niego samego. Codziennie na piechotę musiał bowiem pokonywać długą drogę do szkoły. W przedostatniej klasie autor Hymnów popadł w konflikt z nauczycielem Niemcem i musiał się przenieść do Poznania. Z powodu kolejnych przenosin do Opola i Raciborza Kasprowicz zdał maturę dopiero w wieku 24 lat. Po ukończeniu szkoły średniej poeta zaczął studiować literaturę i filozofię w Uniwersytecie Lipskim, a następnie przeniósł się do Wrocławia. W czasie studiów przeszedł burzliwy związek z Teodozją Szymańską, z którą się ożenił, a następnie rozwiódł. Historia miłości zakończyła się tragicznie, bowiem Szymańska popełniła samobójstwo. We Wrocławiu Kasprowicz należał do socjalistycznej grupy ikaryjczyków, za co w roku 1887 roku został aresztowany przez policję niemiecką i skazany na pół roku więzienia. Po odbyciu kary przeniósł się do Lwowa, gdzie objął stanowisko redaktora Kuriera Lwowskiego. W 1888 roku ukazała się pierwsza książka poetycka Kasprowicza Poezje. W 1893 roku poeta ożenił się ponownie z Jadwigą Gąsowską, z którą miał dwie córki. W 1899 roku w domu Kasprowiczów gościł znany przywódca młodopolskiej cyganerii Stanisław Przybyszewski, który uwiódł żonę autora Chwil. Jadwiga na zawsze odeszła z Przybyszewskim porzucając męża i dzieci. Było to dla poety niezwykle trudne przeżycie. W 1908 roku, po uprzednim uzyskaniu stopnia doktora Kasprowicz objął specjalnie dla niego utworzoną katedrę literatury porównawczej w Uniwersytecie Lwowskim. W latach 1921 – 1922 był również rektorem uczelni. W roku 1911 roku poeta ożenił się po raz trzeci z córką rosyjskiego generała Marią Bunin. W 1923 roku wspólnie zamieszkali w willi Harenda, położoną pomiędzy Poroninem a Zakopanem. Kasprowicz zmarł w sierpniu 1926 roku. Został uroczyście pochowany w zakopiańskim cmentarzu, a w 1933 roku jego szczątki przeniesiono do mauzoleum przy Harendzie. Jan Kasprowicz jest uważany za jednego z najwybitniejszych polskich poetów. Co więcej, jest to jeden z nielicznych wielkich twórców pochodzenia chłopskiego, któremu udało się przezwyciężyć klasowe przeciwności i osiągnąć szczyty literackiego kunsztu, a także dojść do godności rektora Uniwersytetu Lwowskiego. W poetyckim debiucie Kasprowicza widać wyraźne inspiracje miejscem pochodzenia, czyli kujawską wsią i jej mieszkańcami. Cykl Sonety z chałupy nie ma jednak nic wspólnego z młodopolską chłopomanią, wiersze Kasprowicza posiadają bowiem wyraźnie społeczne, a nawet publicystyczne zabarwienie. Poeta przede wszystkim piętnuje w nich nierówności ekonomiczne i często sięga po naturalistyczną metodę portretowania świata. Nieco inny ton odnajdujemy w kolejnych tomach Kasprowicza, zwłaszcza w Krzaku dzikiej róży 1898 r. W kręgu zainteresowań twórcy znajdują się tu bowiem sprawy ponadczasowe: miłość, dobro i zło oraz relacja z Bogiem. Bardzo ważną rolę zaczyna również odgrywać natura jako objawienie piękna i metafizyki. Szczytowym osiągnięciem talentu Kasprowicza były natomiast Hymny z lat 1898 – 1901. Podzielone są na dwa cykle: Ginącemu światu i Salve Regina. Poeta przemawiając w imieniu wspólnoty dał w nich wyraz ludzkiemu zwątpieniu w siłę humanistycznych wartości i Boga. Odnajdziemy tu wiele motywów bluźnierczych i młodopolską fascynację smutnym Szatanem. Moja pieśń wieczorna stanowiła zaś wyraz ostatecznego pogodzenia się z Bogiem i odnalezienia harmonii. W pogodnym tonie utrzymane były kolejne liryki Kasprowicza: Ballada o słoneczniku 1908 r., Chwile 1911 r., Księga ubogich 1916 r., a także tom prozy O bohaterskim koniu i walącym się domu 1916 r. Kasprowicz pod koniec życia pisywał również dramaty, jak np.: Marchołt gruby a sprośny czy Uczta Herodiady.

Źródła:
https://wypracowania.pl/biografie/jan-kasprowicz-biografia-i-charakterystyka-tworczosci ,
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Kasprowicz,
https://culture.pl/pl/tworca/jan-kasprowicz,
https://poezja.org/wz/Kasprowicz_Jan/